ประเภทคอนแทคเลนส์มีกี่แบบ
เชื่อว่าหลายคนที่มีปัญหาด้านสายตาเลือกที่จะใส่คอนแทคเลนส์ บางคนใส่คอนแทคเลนส์สายตาเพื่อการมองเห็นที่ชัดคมกว่าการใส่แว่น บางคนอาจใส่คอนแทคเลนส์เพื่อแฟชั่น ซึ่งปัจจุบันมีการผลิตคอนแทคเลนส์ออกมาหลายชนิดด้วยกัน ดังนั้นควรเลือกประเภทคอนแทคเลนส์ใส่ให้ถูกกับการใช้งาน โดยแต่ละชนิดมีดังต่อไปนี้
คอนแทคเลนส์แบ่งออกตามวัสดุที่ใช้ผลิต ดังนี้
- คอนแทคเลนส์ชนิดแข็ง วัสดุคอนแทคเลนส์ทำด้วย PMMA ซึ่งเป็นคอนแทคเลนส์รุ่นแรก ๆ แต่ข้อเสียคือ ออกซิเจนไม่สามารถผ่านได้ จึงทำให้ยกเลิกการผลิตคอนแทคเลนส์รุ่นนี้ไปแล้ว และได้ผลิตคอนแทคเลนส์ชนิดแข็งที่ออกซิเจนสามารถผ่านได้ดีแทน
- คอนแทคเลนส์ชนิดแข็งที่ออกซิเจนผ่านได้ดี (RGP : Rigid Gas Permeable Contact Lens) เนื่องจากวัสดุที่ใช้มีความแข็งทำให้ผู้ใส่รู้สึกระคายเคืองตาในช่วงแรก แต่มีข้อดีกว่าคอนแทคเลนส์ชนิดนิ่ม คือ ยอมให้ออกซิเจนผ่านได้ดีกว่า มีความคมชัดในการมองเห็น แก้ไขปัญหากระจำตาบิดเบี้ยวได้ดีกว่า ตาแห้งน้อยกว่า มีอายุการใช้งานได้นานกว่า และคอนแทคเลนส์ราคาประหยัดกว่าในระยะยาว
- คอนแทคเลนส์ชนิดนิ่มไฮโดรเจล มีคุณสมบัติพิเศษยอมให้ออกซิเจนผ่านสูงกว่า 97% จึงดีต่อสุขภาพตามากกว่า ส่วนใหญ่ของคอนแทคเลนส์ชนิดนิ่มจะผลิตจากวัสดุซิลิโคนไฮโดรเจล
คอนแทคเลนส์แบ่งตามลักษณะการใช้งาน
- คอนแทคเลนส์ชนิดใส่เฉพาะตอนตื่น และ ถอดก่อนนอน ซึ่งผู้ใส่จะต้องถอดคอนแทคเลนส์ก่อนนอนเสมอ
- คอนแทคเลนส์ชนิดใส่ต่อเนื่องนาน 6 วัน โดยไม่ต้องถอด ซึ่งมักจะทำจากวัสดุซิลิโคนไฮโดรเจล ทำให้ออกซิเจนไหลผ่านสู่ดวงตาได้สะดวก แต่ถึงแม้ว่าจะเป็นรุ่นที่สามารถใส่ต่อเนื่องได้ แต่เพื่อสุขภาพที่ดีต่อดวงตา และป้องกันความเสี่ยงต่อการติดเชื้อได้ ควรถอดก่อนนอนจะดีที่สุด
- คอนแทคเลนส์ชนิดใส่ต่อเนื่องนาน 30 วัน โดยไม่ต้องถอด ผลิตด้วยวัสดุซิลิโคนไฮโดรเจล เพื่อให้ออกซิเจนผ่านสู่ดวงตาได้ดี แต่การใส่คอนแทคเลนส์ติดต่อกันนานเกินไปเสี่ยงต่อการติดเชื้อในดวงตาได้สูง จึงควรหมั่นสังเกตดวงตาของตนเอง และควรเข้าพบจักษุแพทย์หรือผู้เชี่ยวชาญเพื่อได้รับการตรวจตาและรับคำแนะนำอย่างสม่ำเสมอ และเพื่อป้องกันความเสี่ยงตาติดเชื้อ ไม่ควรใส่ติดต่อนานจนเกินไป หรือถอดก่อนนอนจะดีที่สุด
คอนแทคเลนส์แบ่งตามอายุการใช้งาน
- คอนแทคเลนส์รายวัน มีอายุการใช้งาน 1 วัน เป็นประเภทคอนแทคเลนส์ใช้ครั้งเดียวทิ้ง ลดความเสี่ยงต่อการตาติดเชื้อ เพราะใส่แล้วทิ้งและเปลี่ยนคู่ใหม่ทุกวัน แต่คอนแทคเลนส์ชนิดนี้จะมีราคาแพงกว่าชนิดอื่น
- คอนแทคเลนส์รายสัปดาห์ มีอายุการใช้งาน 2 สัปดาห์ ใช้ใส่และถอดก่อนนอนทุกวัน และเก็บแช่ในตลับ ก่อนนำมาใส่ใหม่ และเปลี่ยนคู่ใหม่เมื่อครบ 2 สัปดาห์
- คอนแทคเลนส์รายเดือน มีอายุการใช้งาน 1 เดือน การใช้เหมือนกับรายสัปดาห์ แต่สามารถใช้ได้นานกว่า และเปลี่ยนคู่ใหม่เมื่อครบ 30 วัน เป็นที่นิยมเพราะราคาไม่แพง แต่ต้องรักษาความสะอาดในการเก็บรักษา
- คอนแทคเลนส์ 3 เดือน – 1ปี เป็นคอนแทคเลนส์ชนิดนิ่ม มีค่าสายตาช่วงกว้างกว่าเลนส์แบบรายวันและเลนส์รายเดือน แต่ผลิตน้อยลงจนแทบจะหาไม่ได้แล้วในปัจจุบัน
- คอนแทคเลนส์รายปี เป็นเลนส์ชนิดแข็ง มีอายุการใช้งาน 1-3 ปี ขึ้นอยู่กับการดูแลรักษา รวมถึงค่าการเปลี่ยนแปลงสายตาของผู้ใส่ สามารถสั่งผลิตตามค่าสายตา และความโค้งกระจกตาเฉพาะบุคคลได้
เลือกชนิดคอนแทคเลนส์ให้เหมาะสมกับดวงตา
เพื่อเป็นการถนอมสุขภาพดวงตา และการใช้งานคอนแทคเลนส์ได้อย่างเหมาะสม ควรเลือกคอนแทคเลนส์ที่เหมาะกับดวงตา และควรตรวจสุขภาพดวงตาว่าสามารถใส่คอนแทคเลนส์ได้หรือไม่ ตรวจความพอดี ขนาด และความโค้งของกระจกตา โดยตามชนิดของวัสดุคอนแทคเลนส์ ที่แบ่งออก 2 ประเภท คือ
- คอนแทคเลนส์ชนิดแข็ง ผลิตจากพลาสติกแข็งจึงอาจทำให้ใส่แล้วไม่สบายตา แต่มีความทนทาน ใช้งานได้นานถึง 3 ปี ดูแลรักษาง่ายกว่าเลนส์สัมผัสชนิดนิ่ม แต่เนื่องจากไม่โค้งตามรูปทรงกระจกตา ทำให้แก้ไขสายตาเอียงได้บางส่วนเท่านั้น และได้รับความนิยมน้อยลงในปัจจุบัน
- คอนแทคเลนส์ชนิดนิ่ม ผลิตด้วยพลาสติกที่อมน้ำได้ดี ทำให้มีความนิ่มและยืดหยุ่น ออกซิเจนผ่านเข้าดวงตาได้ เมื่อสวมใส่จึงรู้สึกสบายตา แต่มีอายุการใช้งานระยะสั้นกว่าเลนส์ชนิดแข็ง สามารถใช้ได้ประมาณ 1-2 ปี และจะต้องรักษาความสะอาดให้มาก ไม่เช่นนั้นอาจทำให้เกิดการติดเชื้อได้
ข้อควรรู้และข้อระวังระหว่างใช้คอนแทคเลนส์
- ไม่ควรใส่คอนแทคเลนส์นานเกินไป
- เมื่อกลับถึงบ้านควรรีบถอดคอนแทคเลนส์ออก เพื่อให้กระจกตาได้รับออกซิเจน
- ล้างมือให้สะอาดทุกครั้ง ก่อนใส่ – ก่อนถอด คอนแทคเลนส์
- ไม่ควรใส่คอนแทคเลนส์ว่ายน้ำ ดำน้ำ
- ไม่ควรใส่คอนแทคเลนส์นอน
- ใช้น้ำยาล้างคอนแทคเลนส์โดยเฉพาะ
- อย่าใช้น้ำเกลือล้างคอนแทคเลนส์ เพราะไม่มีคุณสมบัติในการฆ่าเชื้อแบคทีเรีย
- เก็บตลับคอนแทคเลนส์ในที่แห้ง
- เปลี่ยนตลับคอนแทคเลนส์อย่างน้อยทุก ๆ 3 เดือน
- ใช้น้ำ
ข้อควรรู้ก่อนซื้อคอนแทคเลนส์
ก่อนจะทำการซื้อคอนแทคเลนส์ น้ำยาล้างเลนส์ และน้ำตาเทียม จะตอ้งตรวจสอบวัน เดือน ปี หมดอายุ ดู อย.และเลขใบอนุญาตเครื่องมือแพทย์ ชื่อผลิตภัณฑ์ วัสดุที่ใช้ในการผลิตคอนแทคเลนส์ และเลือกค่าสายตาให้เหมาะสมกับค่าสายตาจริงของตน รวมถึงขนาดของเลนส์ที่มีความพอดี ไม่ใหญ่หรือแน่นเกินไป มีความโค้งของเลนส์เหมาะสมกับความโค้งของกระจกตาเรา